Bu Yaz Mutlaka Görülmesi Gereken 10 Sergi

Şebnem Alp Alkın
SULTANİ, Haziran 2022 sayısı

Sergi gezmek, benim “mutluluk veren şeyler” listemde deniz tatilinden sonra ikinci sırada gelir. Adeta kutsal bir ziyaret, bir keşiftir benim için. Sanatçının mahremine girmenin yarattığı hafif huzursuz his birtarafta, yaralarını yabancılara açabilme cesaretine hayranlık diğer tarafta, bir mabedi adımlar gibi büyük bir zevkle geziyorum çoğu sergiyi. Liste yapma meraklısı biri olarak sizler için bu yaz İstanbul’da görmeniz gereken sergilerin listesini yaptım. Umarım siz de benim kadar seversiniz.

1
Sakıp Sabancı Müzesi
David Hockney,
“Baharın Gelişi, Normandiya, 2020”
11 Mayıs – 29 Temmuz 2022

Sakıp Sabancı Müzesi, bu yüzyılın en etkili sanatçılarından David Hockney’nin Baharın Gelişi, Normandiya, 2020 sergisine 11 Mayıs – 29 Temmuz 2022 tarihleri arasında ev sahipliği yapacak. Daha önce Londra’daki Royal Academy’de ve Brüksel’deki Bozar’da sanatseverlerle buluşan serginin özelliği sanatçının iPad üzerinde tasarladığı yakın dönem işlerinden oluşması. Kariyeri boyunca yeni teknolojileri ve sanat yapmanın farklı yöntemlerini araştıran Hockney, 2000’lerden itibaren iPhone ve iPad ile çizim yapıyor. Söz konusu teknolojik arayışının doruk noktası olan bu sergi, sanatçının baharın gelişini müjdeleyen iPad resimlerinin 116 tanesini içeriyor. Bunların tamamı 2020’de, Covid-19 salgınının ilk dönemi sırasında, Normandiya’daki evinde üretilmiş.

Sabancı Müzesi’nin serin salonlarında sanatçının Türkiye’deki ilk kişisel sergisini gezmek eminim hoşunuza gidecek.

2
Pera Müzesi
Karma Sergi, “Ve Şimdi İyi Haberler”
13 Nisan – 7 Ağustos 2022

Kitle iletişim araçları ve sanat arasındaki ilişkiyi odağına alan “Ve Şimdi İyi Haberler” sergisi, Annette ve Peter Nobel Koleksiyonu’ndan kapsamlı bir seçkiyi bir araya getiriyor.
Christoph Doswald’ın küratörlüğünde gerçekleşen sergi, yalnızca modern sanat tarihinin hatlarını izlemekle kalmıyor, son 150 yılın, bilim, kültür ve siyasetteki en can alıcı meselelerini
ele alan bir çalışma alanı niteliği de taşıyor. Resim, fotoğraf, kolaj, desen, yerleştirme, video gibi farklı ifade araçlarıyla 164 sanatçının 300’e yakın eserinin yer aldığı sergi, modern ve güncel sanatın en önemli dönemlerini izlemeye olanak sağlıyor.
Düşünsel bir başlangıç noktası olarak gazeteden yola çıkan “Ve Şimdi İyi Haberler”, metin ve haber ilişkisine, fotoğrafın bulunmasının toplumu nasıl şekillendirdiğine ve totaliter sistemlerin kitle iletişim araçları üzerindeki güçlü etkisine odaklanıyor. Ayrıca ücretsiz çevrimiçi sergi turuna katılmanızı da tavsiye ederim.

3
Galeri Zilberman
Grup Sergisi, “Uçuruma Yerleşmek”
7 Mayıs – 1 Temmuz 2022

Küratörlüğünü Naz Kocadere’nin üstlendiği Uçuruma Yerleşmek başlıklı grup sergisi. Isaac Chong Wai, Sandra del Pilar, Memed Erdener, Erkan Özgen, Yaşam Şaşmazer, Neriman Polat, Cengiz Tekin ve İsmail Yılmaz’ın yapıtlarını bir araya getiriyor. 7 Mayıs’ta açılan sergi 1 Temmuz’a kadar Zilberman İstanbul’un Mısır Apartmanı’ndaki ana sergi mekânında izlenebilir.

Sergi temsil, kimlik, keder, adalet, dayanışma, isyan ve psikolojik ikilem kavramları etrafında derinleşir. Carl Gustav Jung(1875-1961), insan ruhu üzerine yapılan okumalarla serginin çerçevesini zenginleştiren düşünürlerdendir. Jung’un ortaya koyduğu bir kavram olan “gölge”, kişinin reddetmeyi ve bastırmayı seçtiği kişiliğin bilinmeyen yönlerini tanımlar. Gölge arketipi, kişinin bilinçaltındaki gölgeli kısımların gün yüzüne çıkarılmasına ve içsel bir huzur arayışında travmaları kabulenme sürecine tekabül eder. İçsel yolculuğu tetikleyen; dayanışma, isyan ve adalet kavramlarını sorgulatan güçlü yapıtların olduğu sergi, Mektep’e yakın olması nedeniyle biz Galatasaraylılarda derinlerdeki duyguları yüzeye çıkarmada fazla etkili olabilir uyarıyorum…

4
Arter
Bill Fontana, “İo’nun Yeni Sesi”
10 Mart – 4 Aralık 2022

2022 baharında Melih Fereli küratörlüğünde, kurumun Bill Fontana’ya özel sipariş ederek Arter Koleksiyonu’na kattığı İo’nun Yeni Sesi adlı bir ses/video yerleştirmesinin dünya prömiyeri gerçekleştirdi. İstanbul’a kulak veren değerli sanatçı Bill Fontana’nın ses ve videodan oluşan çalışması İo’nun Yeni Sesi Arter’de sergileniyor. İstanbul Boğazı, Şerefiye Sarnıcı ve Yerebatan Sarnıcı’ndan alınarak, ses ve video kayıtlarından oluşan eser, çevre bilincini merkeze alması açısından da oldukça dikkat çekici. İo’nun Yeni Sesi, İstanbul Boğazı’na da ismini veren
İo’nun mitolojik hikâyesine atıfta adlandırılmış.

Arter’in alt kat Karbon salonunda, sanatçı sekiz adet duvar büyüklüğündeki ekrandan İstanbul Boğazı’nın derinliklerinden alınan sesi, Yerebatan (Bazilika) ve Şerefiye (eodosius) sarnıçlarının sularının sesleriyle çok kanallı ve çok ekranlı buluşturuyor ve izleyiciyi zaman ve mekân içinde kaybediyor.
Sesi ve görüntüyü heykelsi bir mecra olarak kullanan Fontana, bu sergisiyle izleyiciye büyülü bir atmosfer yaratmış.

5
Yapı Kredi Kültür Sanat
Karma Sergi, “Memento İstanbul:
Hristo Aile Arşivi”
31 Mart – 7 Ağustos 2022

Hristo Ailesi’nin olduğu kadar, bir şehrin de tarihine mercek tutan Memento İstanbul: Hristo Aile Arşivi, Yapı Kredi Kültür Sanat’ın Galatasaray’daki binasının 2. ve 3. Katlarında sergileniyor.

Biriktirdiğimiz ve kıymet verdiğimiz objeler, zevk ve ilgi alanlarımızı, tarihimizi ve var oluşumuzu belirlerken; aile mirasımızın ve hikâyelerimizin anlatılmasına da aracılık ederler.
Maddi ve manevi olarak bizler için değerli olan bu hatıralar, aynı zamanda “burada” olduğumuzun da kanıtlarıdır.

Serginin ilk katında arşiv malzemeleri eşliğinde Hristo Ailesi’nin hikâyesi ve dostları olan sanatçıların eserleri yer alıyor. İkinci katta ise Peter Hristo’un İstanbul’dan ilham alarak ürettiği işler sanatseverlerle buluşuyor. Sergi süresince Yapı Kredi Kültür Sanat’ın Galatasaray’daki merkezinde ve sosyal medya platformlarında konuşmalar, söyleşiler, atölyeler, dinletiler, performanslar ile şehir turlarını da kapsayan etkinlikler düzenleniyor.

6
Galeri Bosfor
Ilgın Seymen,
“İşsiz Nesneler • Canlılığın İzleri”
13 Mayıs – 18 Haziran 2022

Galeri Bosfor, İstanbul’un en genç galerisi. Sergi programı ve vaatleri beni çok heyecanlandırıyor. Kurucusu sevgili Gökşen Buğra, ticari değil entelektüel bir zemin üzerinde işleyecek bir paylaşım alanı olacağını vaat etmişti ve ilk iki sergisiyle de heyecanımın boşuna olmadığını gördüm.

Bu ay görebileceğiniz güncel sergi ise hayranı olduğum sanatçı dostum sevgili Ilgın Seymen’e ait. 13 Mayıs – 18 Haziran arasında izlenebilecek İşsiz Nesneler• Canlılığın İzleri Ilgın Seymen’in beşinci kişisel sergisi. Ilgın Seymen’in orman, toprak, deniz ve gökyüzünün birbirlerine dokunduğu ve iç içe geçtiği bir kurgu ile hazırladığı sergisinde, çevre ve özne arasındaki sınırların belirsizliği üzerine eğilerek izleyiciyi en yakından en uzağa değişen görüş mesafeleri arasında bir seyre çıkarıyor. Sanatçı, İşsiz Nesneler • Canlılığın İzleri sergisinde, kültürel olarak yer etmiş özne-nesne, organik-sentetik ayrımlarını yeniden sorguluyor ve işlevsizleştirilen, değersizleştirilen nesneleri, cazip ve yeniden bakılabilir hâle dönüştürüyor. Örneğin, binayı oluşturan beton yapıdan kopup terk edilmiş ve işlevsizleştirilmiş moloz parçalarına bir “reanimation” hamlesi olarak renkli ve pırıltılı bir müdahale yapıyor.

Gitmişken serginin olduğu Juma Binası’nda bulunan diğer galerileri de gezmeyi unutmayın.

7
Müze Gazhane (İMOGA)
“Birlikte” Sergisi
3 Nisan – 3 Temmuz 2022

Müze Gazhane, 130 yıllık Hasanpaşa Gazhanesi’nin detaylı ve çok yönlü bir restorasyon projesiyle hayata geçirilmiş harika bir kültür–sanat-yaşam alanı. Bu alanda bulunan Galeri Gazhane’de sizleri harika bir sergi bekliyor.
Türkiye’nin ilk baskı müzesi olan İstanbul Grafik Sanatlar Müzesi’nin (İMOGA), İstanbul Büyükşehir Belediyesine (İBB)
bağışladığı baskı sanatı eserlerinden hazırlanan Birlikte sergisinin küratörlüğünü Marcus Graf üstlenmiş. Farklı kuşak, stil ve tekniklerden 85 sanatçının 92 eserini bir araya getiren sergi, Türkiye’de hem grafik, sanat tarihi hem de genel sanat tarihiyle ilgili bir yansıtma sunuyor. Özellikle İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Türkiye’deki sanat tarihinin gelişimi bu sergide görülebilir. Bu bağlamda grafik çalışmaları, soyut çalışmaları, öykü üzerine kurulmuş olan kişisel öyküleri, toplumsal öyküleri bulabilirsiniz.

Türkiye’deki modern ve çağdaş baskı sanatına ışık tutan sergiyi, 3 Temmuz’a kadar ziyaret edebilirsiniz.

8
Martch Art Project
Karma Sergi, “Dévoyé”
10 Mayıs – 14 Haziran 2022

Murat Önen, Sonja Yakovleva, Metehan Törer ve Serra Duran’ın katılımlarıyla gerçekleşecek “dévoyé” başlığını taşıyan
grup sergiye ev sahipliğini Martch Art Project yapıyor. Fransızcada “baştan çıkarma” anlamına gelen “dévoyé” günümüzde siyasallaşan insan bedeninin araçsallığı, haz ve hazzın temel ilkelerini sorgular.
Çok sevdiğim sanatçı arkadaşım Can Akgümüş’ün sergi için yazdığı yazısı da ayrıca çok etkileyici: “Bedenimiz öyle bir sermayedir ki, tek bir hareketle iş gücüne enerji veren beden ile günümüzde arzunun ve bilinç dışının, ruhsal enerji ile itkinin tapınağı olarak hayal ettiğimiz bedeni yaratabilir. Pasolini’nin Sodom’un 120 Günü adlı eserinde her tür tersinirlik acımasız bir mantık uyarınca ortadan kaldırılır. Orada herşey, geri dönüşü olmayan bir biçimde eril ve ölüdür. İşkencede bile cellatlarla kurbanların suç ortaklığı ve iç içeliği yok olmuştur. Her şey cansız bir işkenceden, duygusuzca işlenmiş bir suçtan, soğuk bir entrikadan ibarettir. Haz, yatağından çıkarılan bir maden, bedenlerdeki makine sisteminin teknolojik bir ürünü, zevklere dair bir lojistiktir. Pornografik imgeyle karşılaşılan ilk an şok edicidir, etkisi tıpkı bir déjà vu anının vuruculuğuna ve sersemleticiliğine benzer. Nadir bulunan bu (sözde) maden güçlü ışıklar altında çok yakından kaydedilmiştir. Öyle ki o artık bedenin kendisi değildir, aşırı detaylandırılmış ve net, nahoş bir peyzaja dönüşmüştür.”

Sergi 14 Haziran’a kadar Asmalı Mescit’te bulunan Martch
Art Project’te görülebilir.

9
Pi Artworks
Yine Boya (Paint, Once More)
7 Mayıs – 30 Haziran 2022

Pi Artworks, Londra’da başlattığı galeri-üniversite iş birliğini İstanbul’a taşıdı. Projenin ilk konukları Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi 2020-2021 mezunu 10 genç sanatçı oldu. Galeri 7 Mayıs itibarıyla Can Aytekin ve Yasemin Nur tarafından düzenlenen Yine Boya (Paint, Once More) sergisine ev sahipliği yapıyor.
30 Haziran’a kadar devam edecek sergide Furkan Akhan, Elif Aktaş, Müge Bakır, Merve Gözde Bingül, Daniela Budişteanu, Damla Çil, Emel Ezal, Tansu Köse, Ayşe Şener ve Naz Tansel’in eserleri izleyici karşısına çıkıyor.
Henüz sanat piyasasına girmemiş ve çoğu zaman kafalarında gelecekle ilgili bilinmezliklerin olduğu genç arkadaşlarımın sergileri beni hep çok heyecanlandırıyor. Ayrıca işim gereği de
genç sanatçıları takip etmem gerekiyor. O yüzden benim de bu hafta gezi rotamda Polat Piyalepaşa’da yer alan Yine Boya sergisi var. Beraber gezmek isterseniz mail atın… 🙂

10
Borusan Contemporary (Perili Köşk)
Axel Hütte, “Chronostasis”
30 Nisan – 28 Ağustos 2022

Alman sanatçı Axel Hütte’nin 2017 ve 2018 yıllarında gerçekleştirdiği Türkiye ziyaretinde antik kentlerde çektiği fotoğrafları bir araya getiren “Chronostasis” başlıklı sergi, Borusan Contemporary’de ziyaret edilebilir.

Sergideki eserler Axel Hütte’nin fotoğraf anlayışının çeşitli unsurlarını birbirine bağlayarak bir diyalog kurmayı amaçlıyor. Sanatçı, sergide yer alan fotoğraarında eski Anadolu uygarlık larındaki kültürel yaşama dair yeni ipuçları verirken; sergi izleyiciyi Efes, Milet, Perge, Sagalassos, Hierapolis ve Afrodisias gibi antik yerleşimlerin çalkantılı ve maceralarla dolu tarihini yeni bir bakışla “keşfetmeye” davet ediyor. Sanatçı, zamanı artistik bir öğe olarak pratiğine dâhil ettiği işlerinde, peyzajı statik bir fon olarak görüp fotoğrafladığı antik yerleşimleri ölümsüzleştirerek zaman algısını dönüştürüyor.

Sergiyi sadece hafta sonları 10.00-19.00 saatleri arasında Perili Köşk’te ziyaret etmek mümkün.